เมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา (5 ธ.ค.) ทางการจีนได้จัดรัฐพิธีศพแด่เจียง ซึ่งเคยเป็นประธานาธิบดีและเลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์จีน ระหว่างปี 2532 ถึง 2545 ในโรงพยาบาลทหาร ณ กรุงปักกิ่ง ก่อนที่จะทำการฌาปนกิจร่างของเจียงในสุสานปฏิวัติปาเป่าชาน ซึ่งตั้งอยู่บนพื้นที่ทางตะวันตกของกรุงปักกิ่ง สถานที่ที่ใช้ฝังร่างของอดีตผู้นำอาวุโสของพรรคคอมมิวนิสต์จีนหลายคน

ในพิธีเมื่อช่วงเช้าที่ผ่านมาของวันนี้ (6 ธ.ค.) ณ มหาศาลาประชาชน ใจกลางของกรุงปักกิ่ง นับเป็นการสิ้นสุดช่วงสัปดาห์ของการไว้อาลัยอดีตผู้นำจีนอย่างเจียง โดยสื่อของรัฐบาลจีนรายงานว่า ตลาดหุ้นของจีนถูกปิดลงชั่วคราว 3 นาที ในขณะที่มีการเปิดเสียงไซเรนตามสาย และมีผู้คนบีบแตรรถไว้อาลัยให้แด่เจียง พร้อมกันกับการยืนสงบนิ่งในพิธีศพที่มีสีเป็นประธานในงาน อีกทั้งการลดธงลงครึ่งเสาทั่วทั้งประเทศ

ข่าวการอสัญกรรมของเจียงในวันที่ 30 พ.ย. จากโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว และอวัยวะหลายส่วนล้มเหลวด้วยวัย 96 ปี เกิดขึ้นหลังจากทางการจีนทำการปราบปรามการประท้วงของประชาชน ที่ออกมาต่อต้านนโยบายโควิดเป็นศูนย์ของสีทั่วทั้งประเทศ นับเป็นการประท้วงที่รุนแรงที่สุด หลังจากการประท้วง ณ จัตุรัสเทียนอันเหมินเมื่อปี 2532

ในทางประวัติศาสตร์ของจีนนั้น การเสียชีวิตของอดีตผู้นำระดับสูงมักเป็นช่วงเวลาที่เกิดความไม่สงบในการเมืองจีน ซึ่งมักเกิดจากความแตกแยกภายในพรรคชนชั้นนำที่จะทวีความรุนแรงขึ้น และความคับข้องใจของสาธารณชนต่อผู้นำคนปัจจุบันที่จะแพร่สะพัดออกไป ทั้งนี้ การถึงแก่อสัญกรรมของ โจวเอินไหล อดีตนายกรัฐมนตรีจีน ในปี 2519 และ หูเย่าปัง อดีตเลขาธิการพรรคในปี 2532 เองต่างจุดชนวนการประท้วงที่นำโดยนักศึกษาและการเรียกร้องให้มีการปฏิรูปประเทศครั้งใหญ่

อย่างไรก็ดี ตลอดช่วงพิธีศพของเจียง ทางการจีนมีการยกระดับการรักษาความปลอดภัยขั้นสูงสุด โดยมีการตั้งข้อสังเกตว่า รัฐบาลจีนพยายามขัดขวางไม่ให้การไว้อาลัยต่อการจากไปของเจียง กลายมาเป็นชนวนการก่อให้เกิดการประท้วงสีทั่วทั้งประเทศ ทั้งนี้ พรรคคอมมิวนิสต์จีนได้ประกาศยกย่องให้เจียงเป็น “นักปฏิวัติชนชั้นกรรมาชีพผู้ยิ่งใหญ่” และ “นักสู้คอมมิวนิสต์ผู้ผ่านการทดสอบมาอย่างยาวนาน”

“เจียงเจ๋อหมิน เป็นผู้นำที่โดดเด่นและมีเกียรติสูง” เนื้อหาท่อนหนึ่งในสารคดีอัตชีวประวัติของเจียง “ชีวิตที่ยิ่งใหญ่และรุ่งโรจน์ของ เจียงเจ๋อหมิน” ซึ่งถูกเผยแพร่โดยสำนักข่าวซินหัวของรัฐบาลจีนระบุเมื่อวันอังคาร “ตลอดการเป็นนักปฏิวัติกว่า 70 ปี เขายังคงยึดมั่นในอุดมการณ์คอมมิวนิสต์อย่างแน่วแน่ จงรักภักดีต่อพรรคและประชาชนอย่างที่สุด และมุ่งมั่นอย่างแน่วแน่ต่ออุดมการณ์ของพรรคและประชาชน”