ท่ามกลางแสงจันทร์อาบลงมาบนดอยอ่างขาง ลานจะคึกลางหมู่บ้านขอบด้ง อ.ฝาง จ.เชียงใหม่ เต็มไปด้วยพี่น้องชาติพันธุ์ลาหู่ วันนี้ชุมชนมีงานบุญ และสิ่งที่ขาดไม่ได้ในพิธีสำคัญเช่นนี้คือการ ‘เต้นจะคึ’
จะคึ เป็นประเพณีเก่าแก่ที่สืบทอดกันมายาวนานของชุมชนชาติพันธุ์ลาหู่ เป็นการเต้นเพื่อบวงสรวงสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในพิธีกรรมสำคัญ ทั้งประเพณีกินวอ ทำบุญวันขึ้นปีใหม่ พิธีกรรมกินข้าวใหม่ ช่วงได้ผลผลิตทางการเกษตร และพิธีกรรมเรียกขวัญ เวลามีคนในชุมชนไม่สบาย ชุมชนของชาวลาหู่จะมีลานกว้างอยู่ในชุมชน เรียกว่า ลานจะคึ เป็นพื้นที่สาธารณะและพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ที่ใช้ร่วมกัน เครื่องดนตรีสำคัญของการเต้นจะคึคือ แคน คนหนุ่มสาวหลายคนในหมู่บ้านขอบด้งแห่งนี้ยังคงเป่าแคนได้
ลาหู่ หรือ มูเซอ เป็นพี่น้องชาติพันธุ์หนึ่งในประเทศไทย อาศัยอยู่ในจ.เชียงราย เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน และตาก ส่วนใหญ่ทำอาชีพเกษตรกรรม ยังคงมีวิถีชีวิตดั้งเดิมที่เรียบง่าย อย่างไรก็ตาม เช่นเดียวกับพี่น้องชาติพันธุ์อื่นๆ ทั่วประเทศ ชาวลาหู่จำนวนหนึ่งยังเป็นบุคคลไร้สัญชาติ ส่งผลให้พวกเขาไม่สามารถเข้าถึงสิทธิพื้นฐานและโอกาสที่เท่าเทียม
