ท่ามกลางความคลุมเครือกรณีสวรรคตของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช หลายคนคงไม่ทราบว่ามีการค้นพบสุสาน "พระเจ้าตากสิน" ในประเทศจีน
ท่ามกลางความคลุมเครือกรณีสวรรคตของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช หลายคนคงไม่ทราบว่ามีการค้นพบสุสาน "พระเจ้าตากสิน" ในประเทศจีน ขณะที่หลายคนถกเถียงว่าสถานที่ดังกล่าว เป็นสุสานฝังพระศพจริงหรือไม่ และน่าสนใจอย่างไร
คงปฏิเสธไม่ได้ว่า "ชาวจีนโพ้นทะเล" ในประเทศไทย มีบทบาททางเศรษฐกิจ การเมืองและสังคม มาเป็นเวลานานหลายร้อยปี ยิ่งไปกว่านั้นพวกเขายังเป็นหัวขบวนสำคัญในประวัติศาสตร์ไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การกู้ชาติหลังเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 ของแต้อ๊วง หรือ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช แม้แต่การปฏิวัติ 2475 ก็นำโดยลูกหลานชาวแต้จิ๋ว อย่างนายปรีดี พนมยงค์ เช่นกัน
ประวัติศาสตร์ที่คลุมเครือกรณีสวรรคตของพระเจ้าตากสินมหาราช สร้างความสับสนให้แก่ประชาชนเป็นอย่างมาก ไม่เพียงแค่นั้น ในปี 2464 ยังมีการค้นพบสุสานของพระเจ้าตากสินฯ ที่อำเภอเฉิงไห่ หรือ เท่งไฮ้ ในสำเนียงจีนแต้จิ๋ว ตั้งอยู่ในจังหวัดแต้จิ๋ว มณฑลกวางตุ้ง ทางตอนใต้ของประเทศจีน ซึ่งเป็นบ้านเกิดของพระบิดาของพระเจ้าตากสิน
สุสานได้รับการบูรณะในปี 2528 โดยป้ายหลุมศพมีการจารึกชื่อ "แต้อ๊วง" แปลว่า พระเจ้าแผ่นดินตระกูลแต้ ซึ่งหมายถึงพระเจ้าตากสิน คนจีนจำนวนมากที่อาศัยอยู่ในบริเวณดังกล่าวรู้จักพระเจ้าตากสินดี และภาคภูมิใจ เพราะพระองค์ทรงเป็นชาวเฉิงไห่ ที่มีความกล้าหาญ เสี่ยงชีวิตกู้ชาติ และได้เป็นพระเจ้ากรุงธนบุรีในที่สุด
หลายคนเชื่อว่า สุสานดังกล่าวไม่ได้บรรจุพระศพของพระเจ้าตากสิน แต่บรรจุฉลองพระองค์ ที่ชาวเฉิงไห่นำกลับไปยังบ้านเกิด หลังจากพระองค์สวรรคต เพื่อแสดงความเคารพในพระมหากรุณาธิคุณ ขณะเดียวกัน ประวัติศาสตร์กระเเสหลักบอกว่า พระองค์ถูกสำเร็จโทษด้วยท่อนจันทน์ เพราะพระสติวิปลาส หรืออาจหนีไปผนวชที่วัดเขาขุนพนม จังหวัดนครศรีธรรมราชจนสวรรคตที่นั่น
อย่างไรก็ตาม ตลอด 230 ปีที่ผ่านมา ยังไม่มีใครยืนยันได้ว่า ตกลงแล้วสุสานที่ค้นพบในเมืองเฉิงไห่ เป็นสุสานฝังพระศพจริง หรือฝังเพียงฉลองพระองค์ของพระเจ้าตากสิน ประกอบกับประวัติศาสตร์การสวรรคตที่เลือนลาง และไม่มีใครต้องการพิสูจน์ ว่าพระเจ้าตากสินสวรรคต เพราะเหตุใดกันแน่
