คนจำนวนมากเชื่อว่าคุกต้องเป็นสถานที่ที่สภาพความเป็นอยู่ย่ำแย่ เพราะเป็นที่ลงโทษอาชญากรให้สำนึกผิด แต่ความเชื่อนี้ไม่ได้เป็นสากลอย่างที่หลายๆ คนคิด รายงานชิ้นนี้จะพาไปดูว่าเรือนจำในประเทศใดที่หรูหรา สะดวกสบายที่สุด และเหตุใดประเทศเหล่านี้จึงเอาใจนักโทษขนาดนั้น
เรือนจำซอลเลนทูนา ของสวีเดน มีห้องนอนส่วนตัวให้ผู้ต้องขัง พร้อมเตียงที่สะอาด นุ่มสบาย และมีห้องน้ำส่วนตัวในแต่ละห้อง นอกจากนี้ผู้ต้องขังยังใช้ห้องออกกำลังกายและครัวที่มีอุปกรณ์ครบครัน และยังพักผ่อนดูโทรทัศน์บนโซฟาในห้องนั่งเล่นได้
ที่ศูนย์คุมความประพฤติโอตาโก ของนิวซีแลนด์ ผู้ต้องขังมีทีวีจอแบนให้ดู มีห้องสมุด ห้องออกกำลังกาย แ���ะห้องสำหรับเล่นกีฬา พักผ่อน และให้ความบันเทิงอีกมากมาย โดยนิวซีแลนด์เลือกที่จะเรียกเรือนจำแห่งนี้ว่า "ศูนย์คุมความประพฤติ" เพื่อให้ผู้ต้องขังรู้สึกผ่อนคลาย ไม่รู้สึกถูกจองจำและกดขี่ ศูนย์ความยุติธรรมเลโอเบ็น ของออสเตรีย ก็มีสวัสดิการสำหรับผู้ต้องขังอย่างเพียบพร้อมเช่นกัน
อย่างไรก็ดี คงไม่มีเรือนจำประเทศใดหรูหรา และสะดวกสบายเท่าในนอร์เวย์ ผู้ต้องขังในเรือนจำบาสตอย ของนอร์เวย์ ซึ่งอยู่ในเกาะเล็กๆ กลางทะเล ใช้เวลาไปกับการนอนอาบแดด ตกปลา อบซาวน่า เล่นเทนนิส และอ่านหนังสือ ผู้ต้องขัง 115 คนที่นี่ สามารถเลือกอยู่ในกระท่อมไม้ที่มีม้าเล็มหญ้าอยู่ใกล้ๆ หรือสามารถอยู่ในห้องพักในคฤหาสน์หลังใหญ่บนเนินเขาที่มีเครื่องอำนวยความสะดวกเหมือนห้องในมหาวิทยาลัยชั้นดี ที่อยู่เหล่านี้มีหน้าต่างเปิดโล่งให้เห็นวิว และไม่มีลูกกรงกั้น และผู้ต้องขังก็สามารถเลือกอาหารได้จากเมนูที่เชฟเตรียมไว้อย่างดี เช่น ปลาอบราดซอสครีม ตกแต่งด้วยกุ้ง
ในเรือนจำฮาลเดน เรือนจำอีกแห่งของนอร์เวย์ นอกจากจะมีบริการสันทนาการให้ผู้ต้องขังแล้ว ยังลงทุนถึง 30 ล้านบาทไปกับการจ้างศิลปินมาสร้างงานศิลปะในเรือนจำ เพื่อให้นักโทษรู้สึกว่าเขาถูกปฏิบัติในฐานะผู้ศิวิไลซ์เหมือนๆ กับคนทั่วไป
นอกจากนี้เรือนจำฮาลเดนยังจ้างนักดนตรีมาสอนผู้ต้องขังเล่นดนตรี โดยผู้ต้องขังสามารถเลือกเรียนเปียโน กีต้าร์ กลองบองโก และอื่นๆ ที่ผ่านมามีผู้ต้องขังจากเรือนจำแห่งนี้เข้าแข่งขันร้องเพลงในรายการคล้าย "อเมริกันไอดอล" ของนอร์เวย์แล้ว 3 คน อาจารย์ที่สอนดนตรีและศิลปะให้ผู้ต้องขัง จะไม่เรียกผู้ต้องขังว่า "นักโทษ" แต่จะเรียกว่า "นักเรียน"แทน
เรือนจำเหล่านี้ ตั้งอยู่บนแนวคิดที่ว่า ผู้ก่ออาชญากรรมนั้นโดยพื้นฐานไม่ได้ต่างจากคนทั่วไป เพียงแต่อยู่ในสภาพแวดล้อมที่ผลักดันให้ก่ออาชญากรรมเท่านั้น หากเขาได้ใช้เวลาอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ดี เขาจะสามารถอยู่ในสังคมได้อย่างปกติเหมือนคนอื่นๆ
เบอร์ทรันด์ รัสเซลล์ นักปรัชญาชาวอังกฤษ กล่าวว่า "แต่ละครั้งที่อาชญากรแต่ละคนกระทำการรุนแรง มีเรื่องของโชค เข้ามาเกี่ยวข้องด้วยเสมอ คนเราแทบทุกคนอาจกลายเป็นฆาตกรได้หากถูกยั่วยุมากพอ แต่พวกเราส่วนใหญ่นั้นโชคดีที่อยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ไม่ต้องพบเจอสิ่งยั่วโมโหมากนัก"
รัสเซลล์ยังกล่าวอีกว่า อาชญากรที่ถูกจับขังคุกเพราะโกงนั้น ก็ไม่ได้ต่างจากคนทั่วไปเท่าใดนัก คนทั่วไปอาจโกงได้หากโอกาสเอื้อมากพอ เช่นโอกาสในการถูกจับต่ำ และผลตอบแทนสูงพอ ข้อบกพร่องหลักของคนโกงที่ถูกจับนั้น คือ การเป็นคนมองโลกในแง่ดีเกินไป เขามองโลกในแง่ดีจนประเมินความน่าจะเป็นที่จะถูกจับต่ำกว่าความเป็นจริง ในแง่นี้ อาชญากรที่ถูกจับว่าโกงนั้นเพียงแค่โง่เขลากว่าคนทั่วไป แต่ไม่ได้มีระดับศีลธรรมต่ำกว่าเท่าใดนัก