จอมพลแปลก พิบูลสงคราม หนึ่งในผู้นำคณะราษฎร คือบุคคลที่มีความสำคัญที่สุดคนหนึ่งในประวัติศาสตร์ และมีบทบาทอย่างสูง ในการพลิกประเทศไทยจากความล้าหลังเข้าสู่ความมีอารยะ แต่ทว่าคุณูปการเหล่านี้กลับถูกลบทิ้งออกจากประวัติศาสตร์ไปจนหมดสิ้น เนื่องในโอกาสครบรอบ 116 ปี วันคล้ายวันเกิดของจอมพลแปลก 

 

​นายกรัฐมนตรีที่ดำรงตำแหน่งยาวนานที่สุดในประวัติศาสตร์ไทยสองสมัย ผู้นำเผด็จการทหารนิยม ผู้ชื่นชอบลัทธิฟาสซิสต์ และผู้คิดนโยบายรัฐนิยม อย่างมาลานำไทย ที่สร้างความน่าขบขัน สิ่งเหล่านี้คือภาพจำที่คนไทยส่วนใหญ่ มีต่อจอมพลแปลก พิบูลสงคราม หรือ "ป. พิบูลสงคราม"

 

แต่หนึ่งในสมาชิกของคณะราษฎร ผู้นำการอภิวัฒน์ประเทศท่านนี้ ยังมีด้านที่คนไทยถูกบังคับให้ลืมไปหมดแล้ว จากการวาดภาพให้ท่านกลายเป็นตัวตลก ในหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการ

 

ภาพที่ถูกลืมของจอมพล ป. คือความเป็นนักปฏิวัติวัฒนธรรม ที่พยายามฉุดดึงสังคมไทยขึ้นจากวัฒนธรรมแบบศักดินาที่มองคนไม่เท่ากัน และพยายามทำให้ประเทศไทยเข้าสู่โลกอารยะ หลังจากที่จมอยู่ภายใต้ความล้าหลังของสังคมศักดินามาเป็นเวลานาน

 

ในขณะเดียวกัน จอมพล ป. ที่ถูกป้ายภาพให้เป็นผู้นำเผด็จการฟาสซิสต์  ก็มีภาพที่ถูกลืม นั่นคือความเป็นนักประชาธิปไตย  เพราะสิ่งที่จอมพล ป. ยืนหยัดตลอดช่วงเวลาที่เป็นนายกรัฐมนตรี ก็คือระบอบรัฐสภา และการเลือกตั้งแม้จะมีการเดินเกมการเมืองที่ต่อสู้กันถึงเลือดถึงเนื้อกับฝ่ายตรงข้ามหลายครั้ง

 

จึงอาจพูดได้ว่า จอมพล ป. เป็นบุคคลหนึ่งในประวัติศาสตร์ไทย ที่มีความสลับซับซ้อนมากที่สุดคนหนึ่ง มีความเป็นลูกผสมระหว่างนักการทหาร และผู้นำการเปลี่ยนแปลงทางด้านวัฒนธรรม เป็นผู้นิยมลัทธิทหารนิยม แต่ก็เป็นนักประชาธิปไตยตัวยงคนหนึ่งเช่นกัน

 

ที่สำคัญ ทั้งในสมัยที่ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีช่วงสงคราม และหลังสงคราม จอมพล ป. ได้ผลักดันโครงการตามหลัก 6 ประการของคณะราษฎรจำนวนมากให้สำเร็จลุล่วงลงไป ทำให้ จอมพล ป. เป็นบุคคลที่ยืนหยัดในการสานต่องานของคณะราษฎรอย่างไม่หยุดหย่อนคนหนึ่ง

 

แต่ก็น่าเสียดาย ที่บั้นปลายชีวิตของจอมพล ป. คือการต้องหลบหนีออกนอกประเทศ  หลังถูกรัฐประหารโดยจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ ถึงกับต้องขายบ้าน เพื่อนำเงินมาเลี้ยงชีพในต่างแดน จนในที่สุด ต้องเสียชีวิตลง ณ แผ่นดินอื่น กลับมาบ้านได้เพียงเถ้ากระดูกเท่านั้น

 

จึงอาจกล่าวได้ว่า จอมพล ป. คือบุคคลหนึ่งที่มีคุณูปการต่อสังคมไทยอย่างมหาศาล เช่นเดียวกับคณะราษฎรผู้นำการเปลี่ยนแปลงประเทศอีกหลายๆ คน เพียงแต่พวกเขา ได้ถูกทำให้ลืมด้านที่เป็นคุณูปการไปจนหมดสิ้น

 

ซึ่งสาเหตุนั้น ก็เพราะอำนาจนอกระบบที่ท่าน และคณะราษฎรอื่นๆ เคยสู้รบมาตั้งแต่สมัยการอภิวัฒน์สยามเมื่อ 81 ปีที่แล้ว และยังคงอยู่ยืนยง มีอำนาจและบารมีในปัจจุบัน และคอยปกปิดซ่อนเร้น "ภาพจริง" เหล่านี้เอาไว้นั่นเอง