จากเงื่อนไขของอนุสัญญาไซเตส ทำให้ส่วนประกอบในยาหอมกลายเป็นของต้องห้ามที่กระทรวงการต่างประเทศต้องประกาศเตือนคนไทยห้ามนำเข้าไปในประเทศเนเธอร์แลนด์ แต่ส่วนประกอบต้องห้ามนั้นคืออะไร?
กองคุ้มครองและดูแลผลประโยชน์ของคนไทยในต่างประเทศ ได้ประกาศเตือนคนไทยห้ามนำยาหอมตรา 5 เจดีย์เข้าประเทศเนเธอร์แลนด์ เนื่องจากมีส่วนผสมของพืชต้องห้ามที่ใกล้จะสูญพันธุ์ อาจเข้าข่ายกระทำความผิดตามกฎหมายเนเธอร์แลนด์ได้ โดยยาหอมส่วนใหญ่ทำจากสมุนไพรที่มีกลิ่นหอมหลายชนิด ทั้งดอกไม้และไม้หอมต่างๆ ขณะที่ยาหอมตรา 5 เจดีย์มีส่วนผสมหลักที่ปรากฏบนฉลาก ได้แก่ พิมเสน พิมเสนป่า อบเชยจีน โสยเซ็ง ชะเอมเทศ กานพลู โกฐกระดูก กฤษณา และโกฐสอ
วอยซ์ทีวีได้ติดต่อไปยังนางสาวดวงเดือน ศรีโพทา ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยอนุสัญญาไซเตสด้านพืช สำนักคุ้มครองพันธุ์พืช ได้รับคำตอบว่า 'โกฐกระดูก' หรือ Saussurea Lappa Clarke ที่เป็นส่วนผสมของยาหอมตรา 5 เจดีย์ เป็นพืชที่มีรายชื่ออยู่ในบัญชีที่ 1 ของอนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าที่ใกล้สูญพันธุ์ หรือที่เรียกว่าอนุสัญญาไซเตส และไทยเป็นหนึ่งใน 182 ประเทศที่เป็นอนุสัญญาของภาคีดังกล่าว การจะส่งออกหรือนำสินค้าที่มีส่วนผสมของโกฐกระดูกไปยังประเทศที่เป็นภาคีอนุสัญญาไซเตส จำเป็นต้องมีใบอนุญาตรับรองจากประเทศต้นทางอย่างชัดเจน
นางสาวดวงเดือนระบุว่าที่ผ่านมา บริษัทผู้ผลิตได้ขออนุญาตนำเข้าโกฐกระดูกมายังประเทศไทย เพื่อทำเป็นยาหอมตรา 5 เจดีย์อย่างถูกกฎหมาย โดยเป็นการนำเข้าโกฐกระดูกที่ได้รับอนุญาตปลูกเพื่อการค้า หลังจากนั้นก็ได้มีการขออนุญาตส่งยาหอมดังกล่าวไปจำหน่ายในจีน ไต้หวัน และประเทศเอเชียอีกบางส่วน แต่ไม่ได้ขออนุญาตส่งออกไปยังประเทศแถบยุโรป ซึ่งในกรณีที่เกิดขึ้นล่าสุดนี้ อาจเป็นเพราะผู้ที่พักอาศัยในเนเธอร์แลนด์ต้องการนำยาหอมดังกล่าวเข้าประเทศ แต่ไม่มีใบอนุญาตประกอบ จึงไม่สามารถนำเข้าได้
รัฐบาลไทยทั้งในอดีตและปัจจุบัน ต่างก็พยายามผลักดันให้มีการจัดตั้งเจ้าหน้าที่ฝ่ายปฏิบัติการเพื่อดูแลควบคุมการนำเข้า ส่งออก นำผ่าน รวมถึงออกหนังสืออนุญาตต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับสัตว์และพืชในความคุ้มครองของอนุสัญญาไซเตส และปัจจุบันหน่วยงานที่ดูแลรับผิดชอบเรื่องใบอนุญาตก็คือสำนักคุ้มครองพันธุ์พืช กรมวิชาการเกษตร สังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์
นอกจากนี้ วอยซ์ทีวียังได้ติดต่อไปยังบริษัท 5 พระเจดีย์โอสถ จำกัด ผู้ผลิตยาหอมตรา 5 เจดีย์ และได้รับแจ้งว่าจะมีตัวแทนของทางบริษัทติดต่อกลับมาให้ข้อมูลกับวอยซ์ทีวีในภายหลัง
ข่าวที่เกี่ยวข้อง: ห้ามพกยาหอมตรา 5 เจดีย์เข้าเนเธอร์แลนด์ หลังพบมีพืชใกล้สูญพันธุ์ผสมอยู่