ส่องเจอโดยบังเอิญ ดาวยักษ์แดงระเบิดจบชีวิต ก่อเกิดมหานวดารา กล้องบนโลกตรวจพบหลังปะทุแค่ 3 ชั่วโมง นับเป็นการจับภาพซูเปอร์โนวาแทบในทันทีเป็นครั้งแรก
โอเฟอร์ ยาโรน แห่งสถาบันวิทยาศาสตร์ไวซ์มานน์ในอิสราเอล รายงานในวารสาร Nature Physics ว่า ภาพถ่ายที่กล้องโทรทรรศน์หุ่นยนต์ที่หอสังเกตการณ์พาโลมาร์ ใกล้เมืองซานดิเอโก มลรัฐแคลิฟอร์เนีย บันทึกไว้โดยบังเอิญเมื่อปี 2556 แสดงให้เห็นปรากฏการณ์ซูเปอร์โนวา ซึ่งเพิ่งเกิดขึ้นแค่ 3 ชั่วโมง นับเป็นภาพแรกเริ่มสุดที่เคยเห็นกัน
ซูเปอร์โนวา หรือมหานวดารา ดังกล่าวมีชื่อว่า SN 2013fs อยู่ในกาแล็กซีแห่งหนึ่งห่างจากโลก 160 ล้านปีแสง ก่อนระเบิดเป็นซูเปอร์โนวาเมื่อสิ้นอายุขัย มันเป็นดาวฤกษ์ประเภทดาวยักษ์แดง มีมวลมากกว่าดวงอาทิตย์ของเราประมาณ 8-10 เท่า
มวลสารของเนื้อดาวที่ระเบิดออกรอบทิศทาง มองเห็นเป็นวงหนาแน่น บ่งบอกให้รู้ว่า ตอนที่กล้องจับภาพได้นั้น มันเพิ่งระเบิดได้เพียง 3 ชั่วโมง
นักดาราศาสตร์อยากเห็นซูเปอร์โนวาที่เพิ่งอุบัติขึ้นใหม่ๆมานานแล้ว แต่โอกาสจับภาพได้เช่นนี้หายากมาก เพราะเราไม่รู้ว่า ในห้วงจักรวาลอันไพศาล ซูเปอร์โนวาจะเกิดขึ้นที่ไหนและเมื่อไร
โดยทั่วไป ซูเปอร์โนวาสามารถสังเกตเห็นได้อยู่นานประมาณหนึ่งปี แต่ช่วงที่มันสว่างเจิดจ้ามากๆจะกินเวลาแค่หลายวันหรือหลายสัปดาห์เท่านั้น
ที่ผ่านมา ถ้าจับภาพได้ในช่วง 1 สัปดาห์ภายหลังการระเบิด ถือว่ามองเห็นตั้งแต่ต้น แต่กรณีนี้จับภาพได้ในระดับของชั่วโมงเลยทีเดียว จึงแทบพูดได้ว่า มองเห็นทันทีที่มันระเบิด
การจับภาพการระเบิดได้ตั้งแต่ต้นเช่นนี้ เปิดทางให้นักดาราศาสตร์ศึกษาองค์ประกอบ อุณหภูมิ และอื่นๆ ของซูเปอร์โนวา.
Image: Ofer Yaron
Video: ILTV Israel Daily/YouTube
