เวเนซุเอลากำลังจะล้มละลาย หลังต้องเผชิญกับวิกฤตราคาน้ำมันตกต่ำต่อเนื่องตั้งแต่ปีที่แล้ว และวิกฤตดังกล่าวดูท่าจะหนักหน่วงขึ้นในปีนี้
ไม่ใช่เรื่องง่ายที่ประเทศหนึ่งซึ่งมีปริมาณน้ำมันสำรองมากที่สุดในโลกจะล้มละลาย แต่เวเนซุเอลากำลังทำให้เรื่องเป็นไปไม่ได้นั้นเป็นจริงขึ้นมา หลังจากประเทศต้องเผชิญกับวิกฤตราคาน้ำมันตกต่ำต่อเนื่องตั้งแต่ปีที่แล้ว และวิกฤตดังกล่าวดูท่าจะหนักหน่วงขึ้นในปีนี้ และสิ่งที่ดูท่าว่าจะล่มสลายไปพร้อมกับอนาคตของรัฐบาลพรรคฝ่ายซ้าย ก็คือนโยบายประชานิยมที่ชาวเวเนซุเอลาพึ่งพามาตลอด
IMF ประเมินว่าจีดีพีของเวเนซุเอลาที่หดตัวถึงร้อยละ 10 ในปีที่ผ่านมา จะลดลงอีกร้อยละ 6 ในปีนี้ ในขณะที่อัตราเงินเฟ้อในประเทศสูงถึง 720% ทำให้เงินโบลิวาร์มีค่าไม่ต่างจากกระดาษเปล่า ประชาชนว่างงาน ขาดแคลนเครื่อองุปโภคบริโภค อยู่ได้ด้วยการบริจาคจากชาติตะวันตก และแน่นอนว่าเวเนซุเอลาจะไม่มีเงินจ่ายหนี้ IMF และเดินหน้าสู่การล้มละลายอย่างเต็มตัวในอนาคตอันใกล้
ความล้มเหลวของรัฐบาลเวเนซุเอลา ที่ทำให้ประเทศอันร่ำรวยด้วยน้ำมันต้องเข้าสู่ภาวะล้มละลาย ถูกมองว่าเกิดจากความโชคร้าย บวกนโยบายที่เลวร้ายกว่า ความโชคร้ายที่ว่าก็คือราคาน้ำมันในตลาดโลกที่ตกต่ำ แต่นโยบายที่เลวร้าย ก็คือการให้รัฐสวัสดิการอย่างมากมายแก่คนยากจน ตั้งแต่น้ำมันราคาแกลลอนละ 7 บาท ไปจนถึงบ้านฟรี และการศึกษาฟรี
อันที่จริงแล้วไม่ใช่เรื่องผิดที่รัฐดูแลคนจน แต่เป็นเรื่องที่ควรทำภายใต้การบริหารเงินอย่างระมัดระวัง เวเนซุเอลาไม่มีเงินพอจะใช้จ่ายเงินกับคนจนมากขนาดนี้มาตั้งแต่ปี 2005 เนื่องจากรัฐวิสาหกิจน้ำมัน รายได้หลักเพียงหนึ่งเดียวของประเทศ ไม่ได้ถูกบริหารงานโดยผู้เชี่ยวชาญ แต่เป็นผู้ที่จงรักภักดีต่อพรรคสังคมนิยมซึ่งครองอำนาจรัฐมานานหลายสิบปี แม้ว่าธุรกิจจะยังมีกำไร แต่เมื่อไม่มีการลงทุนใหม่ๆ และการพัฒนาโครงสร้างอุตสาหกรรมน้ำมัน โดยเฉพาะการกลั่น บวกกับยังมีการใช้เงินมหาศาลกับนโยบายประชานิยม ทำให้แม้แต่ในยุคที่ราคาน้ำมันพุ่งถึงหลัก 100 ดอลลาร์ต่อบาร์เรล เวเนซุเอลาก็ยังไม่สามารถทำบัญชีเกินดุลได้
บทเรียนราคาแพงจากเวเนซุเอลา ไม่ได้หมายความว่านโยบายประชานิยมเป็นสิ่งที่ทำให้เศรษฐกิจล่มจม แต่รัฐบาลที่ขาดประสิทธิภาพในการบริหารประเทศ บริหารเงิน และใช้นโยบายประชานิยมเพียงเพื่อเรียกคะแนนจากประชาชนต่างหาก คือหายนะของประเทศชาติอย่างแท้จริง
