นี่คือห้องเรียนวิชาภาษาเขมร ของโรงเรียนประสาทวิทยาคาร อำเภอปราสาท จังหวัดสุรินทร์ ที่เริ่มดำเนินการสอนพร้อมกับจัดตั้งศูนย์ภาษาเขมรมาตั้งแต่ปี 2555

 

แม้เด็กๆ ในพื้นที่จะฟังและพูดภาษาเขมรได้อยู่แล้ว แต่ภาษาที่ใช้ก็เป็นภาษาเขมรถิ่นไทย หรือที่เรียกกันว่า "เขมรสูง" ซึ่งแตกต่างจากเขมรกัมพูชาที่เป็นภาษามาตรฐาน ทั้งในแง่สำเนียงและคำศัพท์บางคำ ที่สำคัญคือ เขมรถิ่นไทย ไม่มีภาษาเขียน การสื่อสารจึงไม่สามารถทำได้ตามรูปแบบภาษาของชาวกัมพูชาร้อยเปอร์เซ็นต์

 

ห้องเรียนภาษาเขมรจึงเกิดขึ้น เพื่อสอนภาษามาตรฐานครบทุกทักษะ ฟัง พูด อ่าน เขียน 

 

นอกจากความแตกต่างของตัวภาษา ครูผู้สอนยอมรับว่า ความยากอีกหนึ่งข้อ คือ เด็กๆ ในยุคปัจจุบัน หลายคนไม่ยอมพูดภาษาเขมร

 

ผลจากการทำแบบประเมินลักษณะพฤติกรรมของแต่ละบุคคล ตามกรอบทฤษฎีเชิงพฤติกรรม "DISC" ที่มูลนิธิไทยคมนำมาให้นักเรียนชั้น ม.6 ได้ทำเพื่อค้นหาตัวเองวันนี้ มณัชยา ได้ผลเป็นคนกลุ่ม D ซึ่งหมายถึง ลักษณะตรงไปตรงมา และเป็นตัวของตัวเอง

 

สอดคล้องกับการตัดสินใจในชีวิตจริง ที่เขาเป็นนักเรียนเพียงคนเดียวของห้อง ที่ยืนยันลงเรียนวิชาเลือกภาษาเขมร เพื่อตอบโจทย์การนำไปใช้ช่วยครอบครัวขายของในตลาด และเตรียมพร้อมสู่ความฝันการเป็นครูในอนาคต

 

วินรถจักรยานยนต์รับจ้าง ที่รับส่งผู้โดยสารจากตลาดฝั่งไทยไปยังชายแดนกัมพูชา ยอมรับว่า แม้การสื่อสารชายแดนจะเข้าใจกันดีเกือบแปดสิบเปอร์เซ็นต์ เพราะคนสุรินทร์เองก็พูดภาษาเขมรได้ แต่หากเป็นการสื่อสารกับชาวกัมพูชาชั้นในก็จะเริ่มมีปัญหา  ที่สำคัญคือ พ่อค้าแม่ขายชาวกัมพูชา ก็พูดไทยได้ดี

 

ครูที่ได้ทุนจากรัฐบาล ในการสนับสนุนให้ศึกษาต่อด้านภาษาเขมร เปิดเผยว่า ผู้รู้ภาษานี้ กำลังเป็นที่ต้องการอย่างมากในแวดวงราชการ โดยเฉพาะสำหรับอาชีพทหาร และครูแถบชายแดน 

 

นอกจากตำแหน่งงานในฝั่งไทยแล้ว ครูชาวกัมพูชาที่สอนในโรงเรียนประสาทวิทยาคาร ยังเปิดเผยว่า ตำแหน่งงานรองรับคนไทย ที่ใช้ภาษาเขมรได้ในฝั่งกัมพูชาเองก็มีมากเช่นกัน เนื่องจากมีบริษัทยักษ์ใหญ่จากไทยหลายรายเข้าไปลงทุน และมักให้อัตราเงินเดือนจ้างชาวไทยสูงกว่าชาวกัมพูชา

 

แม้จะใช้พูดคุยอยู่แล้วในชีวิตประจำวัน แต่การเรียนภาษาเขมรแบบมาตรฐาน จึงเป็นอีกหนึ่งช่องทางเพิ่มความสามารถและมูลค่าให้กับนักเรียนในแถบชายแดน เพื่อต่อยอดพื้นฐานทักษะที่มีอยู่แล้ว แต่ปัจจุบันยังไม่ได้รับการเชิดชู ให้กลายเป็นเครื่องมือหลักในการประกอบอาชีพ ในยุคที่ประเทศเพื่อนบ้านขยับเข้ามาใกล้กว่าที่เคยเป็น