ประเทศไทยมีรถยนต์คันแรกวิ่งบนท้องถนน ในปี 2439 จากนั้นไทยจึงมีความนิยมใช้รถยนต์มากขึ้นจนต้องพึ่งพาน้ำมันจากบริษัทต่างชาติ  นั่นคือจุดเริ่มต้นที่ทำให้ไทย ต้องมีหน่วยงานดูแลการจัดหาน้ำมันมาใช้ โดยก่อนจะมาเป็น ปตท.ในปัจจุบัน ไทยเคยมีปั๊มน้ำมันของรัฐที่ชื่อ "ปั๊มสามทหาร" มาก่อน   

 

ร.5 เป็นยุคที่ไทยเริ่มมีถนน ไฟฟ้า รถราง และเมื่อปี 2435 บริษัทน้ำมันต่างชาติบริษัทแรกที่เข้ามาทำกิจการในไทย คือ บริษัท รอยัลดัทช์ ปิโตร เลียม จำกัด  จำหน่ายน้ำมันก๊าดมีเขม่าควันน้อยและให้แสงสว่างกว่าน้ำมันมะพร้าว

 

ต่อมา พ.ศ. 2439 พระยาสุรศักดิ์มนตรี เสนาบดีกระทรวงเกษตราธิการ  นำรถยนต์คันแรกมาวิ่งบนถนน   และอีก 6 ปีต่อมา ก็มีรถเมล์ขาว   จึงเริ่มนำน้ำมันเบนซินมาใช้  บริษัทต่างชาติ  ก็นำน้ำมันต่างๆ มาจำหน่าย

 

พ.ศ.2476 กระทรวงกลาโหมได้จัดตั้งแผนกเชื้อเพลิง  เพื่อจัดหาน้ำมันเบนซิน น้ำมันก๊าดและน้ำมันหล่อลื่น จากนั้นอีก 4 ปี ก็เปลี่ยนเป็นกรมเชื้อเพลิง และก่อสร้างคลังเก็บน้ำมันที่ช่องนนทรีเพื่อขจัดปัญหาน้ำมันขาดแคลน

 

ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 บริษัทน้ำมันต่างชาติหยุดค้าน้ำมันในไทย โรงกลั่นน้ำมันที่สามารถกลั่นได้ 1,000 บาเรลต่อวัน   ถูกระเบิดเสียหาย เรือบรรทุกน้ำมัน "สมุย" ถูกตอร์ปิโดจมลง

 

แต่หลังสงครามยุติ ไทยต้องยุบกรมเชื้อเพลิง ขายกิจการและทรัพย์สินทั้งหมดให้บริษัทน้ำมันต่างชาติ  พร้อมสัญญาว่า รัฐบาลจะไม่ค้าน้ำมันอีก  

 

ปี 2500 จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ นายกรัฐมนตรี ได้ยกเลิกข้อผูกพันที่ทำไวักับบริษัทต่างชาตินั้น และตั้งองค์การเชื้อเพลิง เป็นรัฐวิสาหกิจในวันที่ 27 มกราคม ปี 2503  โดยใช้สัญลักษณ์ตราสามทหาร  เพื่อดำเนินสถานีบริการน้ำมัน จัดหาและกลั่นน้ำมัน

 

พ.ศ. 2520 มีการจัดตั้งองค์การก๊าซธรรมชาติแห่งประเทศไทย  และในปี 2521 พลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ นายกรัฐมนตรี   ตรา พ.ร.บ.การปิโตรเลียมแห่งประเทศไทย นับเป็นองค์กรของรัฐที่มีอำนาจหน้าที่เกี่ยวกับการปิโตรเลียมของไทยขึ้นโดยตรงเป็นครั้งแรก   ปั๊มน้ำมันที่ใช้ตราสามทหารจึงค่อยๆ เลือนหายไป

 

ปัจจุบัน ปั๊มน้ำมันสามทหาร เป็นพิพิธภัณฑ์ขนาดย่อม ตั้งอยู่ที่สวนคุณธรรมสมานสามัคคี อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน 

 

Source :http://www.oknation.net/blog/print.php?id=233502

             http://goo.gl/sr4xoX