โคโซโวเป็นประเทศเกิดใหม่ที่มีความหลากหลายทางเชื้อชาติสูง ซึ่งแต่ละเชื้อชาติก็มีวัฒนธรรมที่น่าสนใจแตกต่างกันไป Culture Corner วันนี้จะพาไปรู้จักกับวัฒนธรรมการเพนต์หน้าเจ้าสาวที่กำลังจะแต่งงาน ในภูมิภาคโกรา ทางตอนใต้ของโคโซโว

 

ชุดเจ้าสาวที่เต็มไปด้วยรายละเอียดจากการถักทอแบบพื้นบ้าน คือเอกลักษณ์หนึ่งของวัฒนธรรมการแต่งงานในภูมิภาคโกรา พื้นที่ห่างไกลทางใต้สุดของโคโซโว ติดชายแดนมาซิโดเนียและแอลเบเนีย ชุดลักษณะดังกล่าวถูกสวมใส่ในงานแต่งงานของชาวโกรานีมานานหลายร้อยปี

 

แม้จะอยู่ในพื้นที่ห่างไกล และมีประชากรเพียง ของประเทศ แต่วัฒนธรรมของชาวโกรานีในปัจจุบัน ก็ถูกให้ความสำคัญมากขึ้นจากรัฐบาลโคโซโว มีการนำชุดเจ้าสาวที่ว่านี้ไปจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ชาติพันธุ์วิทยา ในกรุงพริซตินา เมืองหลวงของประเทศ

 

นอกจากเครื่องนุ่งห่มที่เป็นเอกลักษณ์แล้ว วัฒนธรรมอีกอย่างหนึ่งในการแต่งงานของชาวโกรานีที่โดดเด่นไม่แพ้กัน ก็คือการเพนต์หน้าผู้ที่เป็นเจ้าสาว และเนื่องจากชาวโกรานีรักความเป็นส่วนตัวมากจนไม่ยอมให้ผู้ที่ไม่ใช่ญาติเข้าสังเกตการณ์พิธีแต่งงานของพวกเขา รัฐบาลโคโซโวจึงเลือกที่จะจำลองพิธีการแต่งงาน รวมทั้งการเพนต์หน้าเจ้าสาวในภูมิภาคโกรามาไว้ในกรุงพริซตินาเสียเลย

 

การเพนต์หน้าเจ้าสาวที่ว่า คือการนำแป้งสีขาวมาทาบนหน้าเจ้าสาวเป็นพื้นหนา จากนั้นช่างผู้มีความเชี่ยวชาญจะค่อยๆ ใช้สีวาดลวดลายแบบพื้นบ้านลงไปอย่างบรรจง ปิดท้ายด้วยการติดอัญมนีและเครื่องตกแต่งอื่นๆ ลงไป ปัจจุบัน การเพนต์หน้าเจ้าสาวแบบนี้ สามารถพบเห็นได้ในภูมิภาคโกราของโคโซโวและประเทศบัลแกเรียเท่านั้น

 

ผู้เชี่ยวชาญอธิบายว่า เจ้าสาวชาวโกราทุกคนจะต้องถูกเพนต์หน้าในวันแรกที่เข้าไปอยู่ในบ้านของเจ้าบ่าว โดยการเพนต์หน้าคือสัญลักษณ์แห่งการเปลี่ยนผ่านของชีวิต ที่แสดงว่าพวกเธอโดตเป็นผู้หญิงเต็มตัวแล้ว ไม่ใช่เด็กสาววัยรุ่นอีกต่อไป นอกจากนี้ บางคนยังเชื่อว่า ลวดลายอันซับซ้อนบนใบหน้านั้นสามารถปกป้องเจ้าสาวจากความชั่วร้ายได้อีกด้วย

 

หลังจากแต่งองค์ทรงเครื่องเสร็จเรียบร้อย เจ้าสาวจะต้องเทน้ำลงเหยือกให้เต็ม อันเป็นสัญลักษณืของความโชคดี จากนั้นพวกเธอจะต้องออกไปต้อนรับแขกที่มาเยือนด้วยการจับมือของพวกเขายกขึ้น อันเป็นสัญลักษณ์ของการแสดงความเคารพ แล้วจึงเข้าไปประกอบพิธีตามประเพณีต่อไป

 

การอนุรักษ์วัฒนธรรมพื้นบ้าน เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้ไม่ง่ายนักในประเทศเกิดใหม่ โดยเฉพาะในโคโซโว ประเทศที่เพิ่งประกาศเอกราชเมื่อ 6 ปีก่อน และมีความขัดแย้งระหว่างชนชาติอย่างเข้มข้นเสมอมา โดยเฉพาะชาวแอลเบเนียนและชาวเซิร์บในประเทศ

 

อย่างไรก็ตาม ผู้ที่ทำงานด้านวัฒนธรรมในโคโซโว กลับเริ่มตื่นตัวในการผสานความแตกแยกทางการเมืองผ่านมิติวัฒนธรรมอย่างน่าสนใจ การแต่งงานของชาวโกรานี ตลอดจนวัฒนธรรมพื้นบ้านของชนกลุ่มน้อยอื่นๆ ถูกนำมาสืบสานและเผยแพร่ในพื้นที่เมืองหลวงมากมาย ซึ่งนับเป็นจุดเริ่มต้นการส่งเสริมความหลากหลายทางวัฒนธรรมที่น่าสนใจ ที่หลายประเทศควรศึกษา

 

 

ภาพ : www.flickr.com/Cultural Heritage without Bo