ข้อมูลการศึกษาของทีมวิจัยศูนย์วิจัยสิ่งแวดล้อมเฮทฮอลทซ์ ระบุว่าขยะกว่า 8 ล้านตันที่ไหลลงสู่มหาสมุทรทุกปีกว่าร้อยละ 90 มาจากแหล่งน้ำสายหลัก 10 สายทั่วโลก และพบว่า แม่น้ำ 8 ใน 10 สายมีต้นกำเนิดและไหลผ่านทวีปเอเชีย ได้แก่ แม่น้ำแยงซี แม่น้ำเหลือง แม่น้ำไหเหอ แม่น้ำจูเจียง และแม่น้ำเฮยหลงเจียงในจีน แม่น้ำอินดัสที่ไหลผ่านปากีสถาน แม่น้ำคงคาในอินเดีย และแม่น้ำโขงที่ไหลผ่านจีน เมียนมา ลาว ไทย กัมพูชาและเวียดนาม

นอกจากนี้ แม่น้ำอีก 2 สายที่มีมลพิษขยะพลาสติกมากที่สุดอยู่ในทวีปแอฟริกา ได้แก่ แม่น้ำไนล์และแม่น้ำไนเจอร์

'คริสเตียน ชมิดท์' หนึ่งในทีมวิจัยจากศูนย์วิจัยสิ่งแวดล้อมเฮทฮอลทซ์ กล่าวว่า ขยะที่มีมากขึ้นในแม่น้ำจะถูกปล่อยลงสู่ทะเลตามการไหลของแม่น้ำ เนื่องจากไม่มีมาตรการในการกำจัดหรือกักเก็บขยะก่อนที่น้ำจะไหลลงสู่ทะเล 

โดยสิ่งที่แม่น้ำแต่ละสายมีเหมือนกันคือ 1) บริเวณลุ่มแม่น้ำจะเป็นที่ตั้งถิ่นฐานของประชากรจำนวนมาก บางแห่งจำนวนประชากรอาจสูงกว่า 100 ล้านคน และ 2) แม่น้ำแต่ละสายไม่มีมาตรการจัดการขยะในแม่น้ำก่อนปล่อยลงสู่ทะเล

สำหรับแม่น้ำที่สร้างขยะมากที่สุด ได้แก่ แม่น้ำที่ไหลผ่านประเทศจีน โดยเฉพาะแม่น้ำแยงซีที่มีประชากรอาศัยอยู่ในพื้นที่บริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำถึง 500 ล้านคน ซึ่งก่อให้เกิดขยะพลาสติกไหลลงสู่ทะเลมากที่สุดในโลก ตามมาด้วยที่ราบลุ่มแม่น้ำคงคาและแม่น้ำอินดัสในบริเวณอนุทวีป

ในเเม่น้ำโขงมีการประเมินว่าในเขตเมียนมามีการทิ้งขยะลงในแม่น้ำกว่า 200 ตันต่อวัน ขณะที่กัมพูชาและลาวขยะพลาสติกที่ถูกทิ้งลงในแหล่งน้ำก็เพิ่มขึ้นตามการพัฒนาของประเทศ ส่วนไทยและเวียดนามยังคงต้องเผชิญกับปัญหาขยะพลาสติก ที่ถูกลักลอบนำเข้ามาเพื่อกำจัดโดยที่ยังไม่มีมาตรการจัดการขยะเหล่านี้ ทั้งนี้ แม่น้ำโขงมีความยาวราว 48,00 กิโลเมตร เฉพาะในประเทศจีนมีความยาว 2,130 กิโลเมตร ส่วนนี้เรียกว่าแม่น้ำลานชาง และเมื่อไหลเข้าสู่เขตเมียนมาและลาว เรียกว่าแม่น้ำของ เมื่อไหลผ่านไทย กัมพูชา และเวียดนาม เรียกว่าแม่น้ำโขง ระยะทางช่วงหลังยาว 1,520 กิโลเมตร

อย่างไรก็ตาม จีนและอินเดียมีมาตรการที่จะลดขยะพลาสติดในแหล่งน้ำลง โดยอินเดียเป็น 1 ใน 193 ประเทศ ที่ลงนามในสัญญาข้อตกลงว่าด้วยการลดขยะพลาสติกในแหล่งน้ำขององค์กรสหประชาชาติด้านสิ่งแวดล้อมเมื่อเดือน ธ.ค. 2560 และเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา นายนเรนทรา โมดิ นายกรัฐมนตรีอินเดีย กล่าวว่าอินเดียจะลดขยะพลาสติกให้ได้ภายในปี 2565 ( ค.ศ.2022)

โดยมีการคาดการณ์ว่า หากสถานการณ์เรื่อง 'ขยะพลาสติก' ยังคงไหลลงมหาสมุทรเช่นนี้ จะส่งผลให้ในปี 2593 จะมีปริมาณขยะมากกว่าปริมาณปลาในท้องทะเลและมหาสมุทรรวมกัน

ที่มา We Forum / Mekong Eye / Asiancorrespondent

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• 5 ตัวเลขควรรู้เกี่ยวกับพลาสติกในวันสิ่งแวดล้อมโลก